Rein ull er Føroya gull

Ullintar troyggjur, ullintar hosur, ullint undirklæðir – pløgg føroyingar hava nýtt í fleiri árhundrað og sum flest allir føroyingar enn nýta.

Men hvussu ansar ein best sínum ullintu klæðum, soleiðis at tey halda so leingi sum gjørligt?

Her er ein vegleiðing:

1. Ull skal bert vaskast, tá hon er skitin.

Tað er ikki neyðugt at vaska ull so ofta. Tú kanst lættliga ganga í ulltroyggjuni fleiri ferð, áðrenn hon skal vaskast. Eitt nú kanst tú hanga ullina út á snór, gjarna í ráligum veðri. Ella tú kanst hanga hana á eitt akslatræ í baðirúminum, tá tú ert í bað. Tað er bæði galdandi fyri ullklæðini hjá børnunum og fyri tína ulltroyggju.

Er plettur komnin á klæðini, kanst tú stoyta eitt sindur av ull vaskievni á plettin og leggja klæðini í ein plastikkposa. Lat posan standa yvir nátt og vaska tey síðan í maskinuni á ullprogrammi.

2. Nýt ullvaskievni

Tað eru nógv ullvaskievni at velja ímillum. Vaskievnið til fínt vask hjá Grøn Balance hevur bæði Svanamerkið og Bláa kransin, sum ger tað til eitt umhvørvisvinaligt og heilsubetri val.

Tað er umráðandi, at tú skamtar ullvaskievni rætt. Ov nógv vaskievni ger, at klæðini gerast kleimin. Ov lítið av vaskievni ger, at klæðini ikki fáa ta neyðuga vætuna og viðgerðina, sum heldur ullini í góðum líki.

Tú kanst lesa vegleðingia til rætta skamtin aftan fyri at dunkinum.

Nýt ongantíð skolievni til ull.

3. Nýt ullvaskiprogramm á maskinuni.

Vaskimaskinur eru ymiskar, men tær flestu hava ullprogrammir, tú kanst velja. Tað er nokk at vaska ullklæðini á 30 hitastigum, fyri at fáa tey rein.

4. At turka ull

Lat ikki ullina liggja í maskinuni. Ullin hevur tað best við at vera hongd upp at turka beinaveg. Ull turkar nógv skjótari enn vanligt bumull. Stórar ulltroyggjur skulu ikki hangast upp á snór ella á eitt akslatræ. Tær geva seg nógv, tá tær eru vátar, og blíva tískil toygdar av at hanga. Tá er betri at leggja tær á eitt handklæði á gólvi at turka.  

Góðan vaskihug 🙂

Grøn Balance finnur tú í Bónus, Mylnan og Miklagarður

Familjur ótu seg frá eiturevnum

Mongdin og samansetingin av eiturevnum í landinum hjá teimum luttakandi minkaði týðandi, tá fimm familju ótu vistfrøðiligan mat í 14 dagar.  

Danmarks Naturfredningsforening gjørdi í fjør eina kanning har fimm familjur fingu kanna teirra land fyri sproytievni áðrenn og eftir tey høvdu etið einans vistfrøðiligan mat í 14 dagar.  

Áðrenn kanningina, ótu tær fimm familjurnar mest vanligar matvørur, og tá funnu tey leivdir frá sproytievnum í 51 prosent av royndunum.
Aftaná 14 dagar við vistfrøðiligum kosti var mongdin av landroyndum, við sproytievnum í, minka niður í 23 prosent, og sjálva samansetingin av sproytueitri var minka nógv. Eisini fall mongdin av royndum, har ávís sproytuevni lógu yvir miðaltalið fyri hvat er vanligt, frá 32 til 9 prosent.

Lisbeth E. Knudsen, sum er professari á Institut fyri Folkesundhedsvidenskab á Københavns Universitet, sigur um kanningina:

“Tað frøðir meg, at tað sæst ein so týðiligur munur at eta vistfrøðiligt, tá vit vita at meginparturin av sproytieitrinum, sum tey her hava kannað, hava neilig árin á okkara heilsu. Á hendan hátt er tað fyribyrgjandi fyri okkara heilsu at velja matvørur, sum ikki eru sproytaðar.”

Sambært professaranum, so vil vandin fyri at gerast sjúk av at eta sproytaðar matvørur økjast við mongdini og samansetingini av sproytievnum í okkara kroppum.

“Um vit hava eina høga mongd av sproytievnum í kroppinum, so er tað enn størri vandi fyri at gerast sjúk ella at gera fostrið sjúkt” sigur Lisbeth E. Knudsen og sipar til barnakonur, sum hon viðmælir at eta vistfrøðiligt.

Eitt nú er skorðdjóraeitrið chlorpyrifos, sum 14 út av teimum 16 kannaðu familjulimunum høvdu í landinum áðrenn royndina, ein hóttan fyri eitt fostur, tí chlorpyrifos leypir á nervalagið, og kann skaða menningina av heilanum. Tað er ikki loyvi at nýta chlorpyrifos í Danmark, men er at finna í fruktini og grønmetinum, sum verður innflutt úr øðrum londum

Tú kanst velja
Vilt tú sleppa undan sproytievnum, so er at velja vistfrøðiligar matvørur, sum allar eru uttan sproytievni, tí vistfrøðiligu bóndirnir, hava ikki loyvi at nýta sproytieitur fyri at berja niður skorðdýr, ókrút o.a. Vistfrøðiligu vørurnar eru allar merktar við danska, reyða Ø-merkinum ella ES-merkinum fyri vistfrøði.

Kelda:dn.dk

Reinur høsnagarður

Vistfrøðilig, frílendis-, skavingar- ella búr-: egg koma í nógvum ymiskum variatiónum, og tað verður mangan kjakast um tey. Okkara hønur kunnu ganga leysar úti og hava atgongd til reiðurkassar, vagl, báshálm, dagsljós og vistfrøðiligt fóður. Tað merkir sostatt, at tú og tín familja kunnu eta egg við góðari samvitsku og fáa leskilig vistfrøðlig egg til matna. 

Tað kann mangan vera trupult at minnast og kenna munin millum øll egg-sløgini. Økologisk Landsforening handan Ø-merkið í Danmark, hava gjørt eitt yvirlit, so tað er lættari at kenna munin.

Trýst á myndina fyri at síggha yvirlitið og eitt nú printa tað út.

Kapping: Tøm Miklagarð fyri Grøn Balance-vøru við einum vini

Dáma Grøn Balance Føroyar síðuna og frámerk ein vin, sum tú heldur hevur uppiborið at vinna vistfrøðiligar og umhvørvisgóðar vørur frá Grøn Balance. Tit fáa tríggjar minuttir til at tøma Miklagarð fyri Grøn Balance-vøru.

Kappingin endar hósdagin 24. august á middegi. Tveir hepnir vinnarar og teirra vinir sleppa at fylla sær vognin við Grøn Balance-vøru .

Fiskalasanja

Leskiligi, føroyski fiskurin hóskar sera væl í eini fiskslasanju . Til ber at finna nógva vistfrøðiliga vøru frá Grøn Balance til at gera lasanju við og soleiðis minka um haldevni, litevni og sproytieitri í tínum mati.

Okkum dáma serliga væl hesa uppskriftina og hava hoyrt, at børnunum eisini dáma hana sera væl: 
150 g av Grøn Balance gularótum
1 posi av frystum Grøn Balance spinati
0.5 l av mornaysós
450 g av fiski
Grøn Balance fullkornslasanjuplátur
100 g av osti
4 súpsk av Grøn Balance raspi
Salt
Pipar

Rív gularøturnar grovt og sker fiskin í smáar bitar. Blanda gularøturnar, tiðnaða spinatið og mornaysósina saman og krydda við salti og pipari. Legg fyrst spinatblandið í eldfasta fatið, síðan fiskin og lasanjuplátur omaná og halt áfram til fatið er fult. Stroy við osti og enda við raspi.

Set ovnin á 180 gradir og baka í eini 45 min.

Tilfarið fæst í Miklagarði, Mylnuni ella Bónus.