Reinur høsnagarður

Vistfrøðilig, frílendis-, skavingar- ella búr-: egg koma í nógvum ymiskum variatiónum, og tað verður mangan kjakast um tey. Okkara hønur kunnu ganga leysar úti og hava atgongd til reiðurkassar, vagl, báshálm, dagsljós og vistfrøðiligt fóður. Tað merkir sostatt, at tú og tín familja kunnu eta egg við góðari samvitsku og fáa leskilig vistfrøðlig egg til matna. 

Tað kann mangan vera trupult at minnast og kenna munin millum øll egg-sløgini. Økologisk Landsforening handan Ø-merkið í Danmark, hava gjørt eitt yvirlit, so tað er lættari at kenna munin.

Trýst á myndina fyri at síggha yvirlitið og eitt nú printa tað út.

Tillukku við Grøn Balance vøruni

Her fyri hevði Grøn Balance eina kapping koyrandi á Facebook, har tvey kundu vinna møguleikan at tøma Miklagarð fyri Grøn Balance vøru.

Vinnararnir vóru løgregluparið, Mariann Reinert og Rúni Vesturklett, úr Tórshavn. Tey fingu tríggjar minuttir at fylla sær vognin, og tað megnaðu tey væl. Tey vóru vælskipaði og arbeiddu væl saman.

Tá tríggjar minuttir vóru farnir, komu tey pøst og glað á mál við einum fullum vogni:
“Vit eru takksom fyri, at vit fingu hendan møguleikan. Hetta fer avgjørt at gera mun – hóast vit gloymdu frystivørurnar, frukt og grønmeti í rokanum.” siga tey og flenna. “Vit eru eisini sera bilsin yvir at síggja hvussu stórt úrvalið hjá Grøn Balance er. Hetta er nevnliga alt vanligar vørur, ið vit nýta í gerandisdegnum.”

Rein vælvera

Tað veganska valið er ikki bara tað, tú etur.

Tann djóravinaligi livihátturin fevnir eisini um húðrøkt. Ert tú veganari ella ei, so hava vit eisini gjørt tað lættari hjá tær at velja etiskar vørur.

Grøntobur: Kokkteyleffektin

Vit verða øll útsett dagliga fyri nógva ymiska evnafrøði frá nógvum ymiskum keldum. Tað sama er galdandi fyri títt barn. Hóast tey evnafrøðiligu evnini halda lógina og eru rættiliga veik, vísa kanningar, at samansetingin av teimum ymisku evnunum kann virka hormonórógvandi ella heilsuskaðilig. Eisini sjálvt um evnini hvør sær ikki eru ein vági. Tað er hetta, ið verður rópt ‘kokkteyleffektin’.

Tað vil siga, at heilsuskaðilig evni ella illgrunasom evni ikki nýtast at vera ein vági í einari einstakari vøru. Vágin stendst av, at tú og títt barn kunnu dagliga vera útsett fyri hesum evnum frá nógvum ymiskum keldum.

Av tí at børn eru serliga viðkvom, er tað eyka umráðandi, at vit eru tilvitað um óynskt evni í gerandisdegnum hjá okkara børnum. Vit kunnu tíbetur tynna tann evnafrøðiliga kokkteylin við millum annað at fáa okkum:
Góðar matvanar – et vistfrøðiliga
Góðar innkeypsvanar – keyp svanamerktar vørur
Góða inniluft – sløkk tað elektriska og bein støv o.a. burtur.

Familjur ótu seg frá eiturevnum

Mongdin og samansetingin av eiturevnum í landinum hjá teimum luttakandi minkaði týðandi, tá fimm familju ótu vistfrøðiligan mat í 14 dagar.  

Danmarks Naturfredningsforening gjørdi í fjør eina kanning har fimm familjur fingu kanna teirra land fyri sproytievni áðrenn og eftir tey høvdu etið einans vistfrøðiligan mat í 14 dagar.  

Áðrenn kanningina, ótu tær fimm familjurnar mest vanligar matvørur, og tá funnu tey leivdir frá sproytievnum í 51 prosent av royndunum.
Aftaná 14 dagar við vistfrøðiligum kosti var mongdin av landroyndum, við sproytievnum í, minka niður í 23 prosent, og sjálva samansetingin av sproytueitri var minka nógv. Eisini fall mongdin av royndum, har ávís sproytuevni lógu yvir miðaltalið fyri hvat er vanligt, frá 32 til 9 prosent.

Lisbeth E. Knudsen, sum er professari á Institut fyri Folkesundhedsvidenskab á Københavns Universitet, sigur um kanningina:

“Tað frøðir meg, at tað sæst ein so týðiligur munur at eta vistfrøðiligt, tá vit vita at meginparturin av sproytieitrinum, sum tey her hava kannað, hava neilig árin á okkara heilsu. Á hendan hátt er tað fyribyrgjandi fyri okkara heilsu at velja matvørur, sum ikki eru sproytaðar.”

Sambært professaranum, so vil vandin fyri at gerast sjúk av at eta sproytaðar matvørur økjast við mongdini og samansetingini av sproytievnum í okkara kroppum.

“Um vit hava eina høga mongd av sproytievnum í kroppinum, so er tað enn størri vandi fyri at gerast sjúk ella at gera fostrið sjúkt” sigur Lisbeth E. Knudsen og sipar til barnakonur, sum hon viðmælir at eta vistfrøðiligt.

Eitt nú er skorðdjóraeitrið chlorpyrifos, sum 14 út av teimum 16 kannaðu familjulimunum høvdu í landinum áðrenn royndina, ein hóttan fyri eitt fostur, tí chlorpyrifos leypir á nervalagið, og kann skaða menningina av heilanum. Tað er ikki loyvi at nýta chlorpyrifos í Danmark, men er at finna í fruktini og grønmetinum, sum verður innflutt úr øðrum londum

Tú kanst velja
Vilt tú sleppa undan sproytievnum, so er at velja vistfrøðiligar matvørur, sum allar eru uttan sproytievni, tí vistfrøðiligu bóndirnir, hava ikki loyvi at nýta sproytieitur fyri at berja niður skorðdýr, ókrút o.a. Vistfrøðiligu vørurnar eru allar merktar við danska, reyða Ø-merkinum ella ES-merkinum fyri vistfrøði.

Kelda:dn.dk

NÝTT – vistfrøðiligar fruktstengur

Nú kanst tú eisini frá vistfrøðiligar fruktstengur frá Grøn Balance. Tær fáast í trimum ymiskum smakkum, jarðberja-, bláberja- og fikusmakki. Fruktstengurnar eru uttan eyka sukur og hava hvørki litevni ella tilgjørd smakkievni.

Fruktstengurnar hóska seg væl í matpakkan og sum millummáltíð.